ماهی قزل‌آلا مناسب برای مغز
خوردن ماهی و تقویت مغز
شاید این کلمه را بارها شنیده باشید که مغز فرمانده بدن است. تمامی اعمال بدن توسط مغز پردازش می­شود. مغز انسان شامل رشته‌های عصبی و بخش‌های مختلف است سلول‌های مغزی همانند سایر سلول‌های بدن نیازهای تغذیه‌ای بخصوص دارند. ماهی از سال‌های دور غذای مفید برای مغز شناخته‌شده است. ماهی به اعمال روزانه مغز کمک و باعث حفظ جوانی بیشتر مغز می­شود. ماهی غذای کامل می‌دانند زیرا بسیاری از مواد مغذی مغز ازجمله چربی، پروتئین، فسفر، سلنیم، انواع ویتامین‌ها و .... را دارا می‌باشد. ماهی داری انواع ویتامین چربی‌های ضروری اسیدهای آمینه ضروری انواع مواد معدنی موردنیاز و انواع ویتامین است که بسیاری از آن‌ها در ساختار مغز وجود دارد و موردنیاز مغز است.
                                                      
 خوردن ماهی در حین بارداری فوایدی دارد تنها به رشد جنین ختم نمی‌شود بلکه مطالعات نشان داده‌اند که کودکان مادرانی که در دوران بارداری ماهی می‌خورند، در سن هشت‌سالگی مهارت‌های اجتماعی و کلامی بالاتری دارند، در مقایسه با مادرانی که هرگز ماهی نمی‌خورند. مطالعات متعددی مزایای مصرف ماهی در زنان باردار و کودکان انجام‌گرفته و خواهد گرفت  که نتایج آن‌ها توصیه‌های فعلی برای خوردن ماهی‌ها را به‌طور مرتب تقویت می‌کند. محققان دریافتند که بسیاری از بیماری‌های مغز ممکن است با مصرف خوب چربی‌های امگا 3، ازجمله مشکلات دمان یا زوال عقل، بیماری آلزایمر و افسردگی و همچنین اختلال در خواندن و ADHD (بیش فعالی) در کودکان جلوگیری یا حتی درمان شوند. امگا3 قشر مغز را فعال می­کند. این قسمت خارجی از مغز است که حافظه، توجه، تفکر و زبان را کنترل می‌کند.
دلایل انتخاب ماهی قزل‌آلا برای مغز
اسیدهای چرب: مغز شما از درصد بالایی چربی تشکیل‌شده است. بطوریکه 60 درصد مغز از اسیدهای چرب تشکیل‌شده است، مولکول‌های چربی برای ساختار و عملکرد مناسب مغز موردنیاز است. اسیدهای چرب در بسیاری از مواد غذایی مختلف وجود دارند، اما  با توجه به مقدار نیاز مغز ماهی قزل‌آلا گزینه مناسب برای تأمین این مقدار از اسیدهای چرب می­باشد. هنگامی‌که شما چربی می‌خورید، بدن شما اسیدهای چرب امگا 3 را از آن خارج می‌کند و از آن‌ها برای ساخت غشاهای سلولی مغز استفاده می‌کند. دانشمندان کشف کردند که خوردن غذا غنی از امگا 3 باعث افزایش جریان خون به مغز می‌شود و عملکرد آن را در طول کارهای ذهنی بهبود می‌بخشد.
 بیش از 2/3  اسیدهای چرب مغز دکوزاهپتانوئیک اسید (DHA) است. این اسید چرب ضروری، از آسیب و التهاب نورون هاجلوگیری و التهاب عمومی مغزی را کاهش می‌دهد و برای انتقال سریع اطلاعات از طریق آکسون، ضروری است. یکی دیگر از اسیدهای چرب امگا 3 حیاتی مغز آلفا لینولنیک (ALA) است. ازآنجاکه بدن شما از ALA برای تولید اسید DHA استفاده می‌کند، یک اسید چرب پیچیده‌تر است که دیواره سلولی مغز شمارا تشکیل می‌دهد، ازاین‌رو خوردن ماهی‌های سرد آبی برای سلامت مغز شما بسیار مهم است زیرا مقدار زیادی از این اسیدهای چرب را دارا می‌باشند.
ماهی‌های دارای چربی مناسب باعث تحریک رشد سلول‌های مغزی می‌شود. همچنین دارای پیوندهای بهبود خلق و کاهش استرس است که می‌تواند به بهبود توانایی شناختی کمک کند. علاوه بر این، امگا 3 در ماهی قزل‌آلا و ماهیان آزاد خطر ابتلا به اختلالات شناختی و حافظه مانند بیماری زوال عقل و آلزایمر را كاهش می‌دهد.
                                                           
 
پروتئین و اسیدهای آمینه
مغز شما نیاز به اسیدآمینه برای ساختن انتقال‌دهنده‌های عصبی دارد که قادر به برقراری ارتباط با بقیه بدن است. ماهی قزل‌آلا منبع بالایی از پروتئینی باکیفیت بالا و اسیدآمینه ضروری فراوان است. اسیدهای آمینه ضروری چون در بدن ساخته نمی­شوند باید وارد بدن شوند. مغز از محتوای پروتئین ماهی در عملکرد خود استفاده می­کند. آمینواسیدهای زنجیره‌ای که در پروتئین ماهی یافت می‌شوند از آسیب‌های مغزی جلوگیری و در یادگیری و وظایف مغز بسیار مؤثر هستند.
ویتامین دی و کلسیم
ویتامین D به‌طور طبیعی جزوه ویتامین‌های نادر در مواد غذایی است. ماهی قزل‌آلا داری میزان مناسب این ویتامین است که برای توسعه و عملکرد مناسب مغز بسیار مهم است. افراد دارای سطوح بالاتر ویتامین D قادر به پردازش اطلاعات در طول آزمون عصبی-روان شناختی هستند. همچنین سریع‌تر فکر می­کنند و پاسخ می­دهند. ویتامین D نیز به بدن شما کمک می‌کند تا کلسیم را که مصرف می‌کنید را جذب کنید و عملکرد سالم اعصاب مغز را گسترش دهد. کلسیم ضروری‌ترین ماده معدنی موردنیاز مغز است. قسمت عمده انتقال پیام‌های عصبی توسط کلسیم صورت می‌گیرد.
فسفر
ماهی قزل‌آلا دارای میزان بالای از فسفر است که برای عملکرد مناسب ذهن ضروری است. تمرکز، حافظه و عملکرد ذهنی می‌تواند با مصرف این ماده معدنی بهبود یابد. سطح کافی فسفر باعث رشد و بهبود درک می‌شود. کمبود فسفر می‌تواند منجر به ابتلا به بیماری‌های عصبی مانند زوال عقل و آلزایمر شود.  همچنین می‌تواند خطر ابتلا به  ناهنجاری شناختی را افزایش دهد.
                                                            
کولین
 ویتامین کولین را می‌توان در ماهی قزل‌آلا به میزان قابل‌توجه ای یافت . کولین می‌تواند به استیل کولین تبدیل شود که انتقال‌دهنده عصبی است که مسئولیت افزایش تمرکز، یادگیری و قابلیت حافظه ما را بر عهده دارد. استیل کولین باعث می‌دهد تا ما برای یک کار برای مدت‌زمان طولانی تمرکز کنیم.
دی متیل آمین و اتانول  DMAE:
بسیاری از انواع ماهی نیز DMAE دارند که سطوح استیل کولین را در مغز ما افزایش می‌دهد. این ترکیب همچنین باعث جلوگیری از ایجاد سموم مثل لیپوفوسین در مغز می‌شود که یکی از بزرگ‌ترین عوامل کاهش زوال شناختی مرتبط باسن و دژنراسیون ماکو لار مربوط به سن است. DMAE  همچنین به مواد مغذی اجازه می‌دهد تا به‌راحتی وارد نورون‌های شوند، به‌این‌ترتیب مواد مغذی بیشتری در ذهن ما وارد می‌شود و سموم بیشتری از مغز ما خارج می­شوند.
همکاری آنتی‌اکسیدان
سلنیوم، ویتامین E و ویتامین C به گلوتاتیون(گلوتاتیون یک ترکیب پروتئینی کوچک است که از سه اسید آمینه سیستئین، اسید گلوتامیک و گلیسین ساخته شده‌است) متصل می‌شوند که بسیاری از محققان و پزشکان آن را "آنتی‌اکسیدان اصلی" نامیده‌اند. بیشترین میزان غلظت ویتامین C  در مغز و به‌ویژه در غده هیپوفیز وجود دارد. گلوتاتیون به افزایش آگاهی و حتی محافظت در برابر آسیب‌های سلولی در سطح ژنتیکی مرتبط شده است. سطوح بالاتر گلوتاتیون با استرس اکسیداتیو کمتر، ضعف سلولی کمتر، افزایش عملکرد سیستم ایمنی و بسیاری از مزایای دیگر مرتبط با طول عمر همراه است.
 
تیامین (ویتامین B1)
تیامین یا ویتامین B1 یکی از ویتامین‌های گروه B است. این ویتامین نقش مهمی در سیستم اعصاب و بافت مغز ایفا می‌کند. کمبود این ویتامین سبب بروز سندرم کورساکف می‌شود که اختلال مزمن حافظه است.مصرف ماهی قزل‌آلا تا میزان بالایی این ویتامین را تأمین می­کند.
فولیک اسید (B9)
فولیک اسید یکی از مهم‌ترین ویتامین‌های موردنیاز مغز است. قزل‌آلا  سرشار از فولیک اسید است. فولیک اسید نقش مهمی در سنتز اسیدآمینه و تشکیل بافت عصبی دارد.
منیزیم و روی
منیزیم برای فعال کردن بسیاری از ویتامین‌های گروه B ضروری است. منیزیم یکی از عناصری است که باعث تحریک‌پذیری سیستم عصبی می­شود. همچنین منیزیم سبب افزایش حافظه و عملکرد شناختی مغز می‌شود. روی برای توسعه مغز و بافت عصبی ضروری می­باشد. کمبود روی اختلالات عصبی و روانی جدی به همراه دارد.
نویسنده: کارشناس ارشد شیلات سکینه ابراهیمی